Türkiye’de Siber Güvenlik İstihbaratı
Siber güvenlik, günümüzde hem bireylerin hem de devletlerin en önemli gündem maddelerinden biri haline gelmiştir. Siber uzay, hayatımızı kolaylaştıran pek çok fayda sağlarken, aynı zamanda pek çok tehdidi de beraberinde getirmektedir. Siber saldırılar, siber casusluk, siber terörizm gibi kavramlar artık sıkça duyulan ve karşılaşılan olgulardır. Bu nedenle siber güvenlik istihbaratı, siber tehditleri önceden tespit etmek, analiz etmek ve önlemek için hayati bir öneme sahiptir.
Bu çalışmada Türkiye’de siber güvenlik istihbaratının nasıl yürütüldüğü, hangi kurumların bu alanda görev yaptığı, hangi yasal ve kurumsal altyapıya sahip olduğu araştırılmıştır. Bu soruların cevabını bulmak için öncelikle Türkiye’nin siber güvenlik politikalarının temel belgesi olan 2012 yılında yayınlanan Ulusal Siber Güvenlik Çalışmalarının Yürütülmesi, Yönetilmesi ve Koordinasyonuna İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı incelenmiştir. Bu kararla birlikte Türkiye’nin siber güvenlik politikalarını belirlemek, planlamak ve koordine etmek üzere Siber Güvenlik Kurulu kurulmuştur. Siber Güvenlik Kurulu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı’nın başkanlığında 11 bakanlık ve kamu kurumunun temsilcilerinden oluşmaktadır.
Siber Güvenlik Kurulu’nun altında ise çeşitli çalışma grupları ve geçici kurullar bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM)’dir. USOM, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) bünyesinde faaliyet gösteren bir birimdir. USOM’un görevi, siber olayları izlemek, analiz etmek, müdahale etmek ve raporlamak; ayrıca kamu kurumlarına ve kritik altyapılara siber güvenlik hizmetleri sunmaktır.
Türkiye’de siber güvenlik istihbaratının diğer bir aktörü ise Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT)’tir. MİT’in görevleri arasında “ulusal güvenliği tehdit eden her türlü faaliyeti önlemek veya bertaraf etmek” ve “ulusal güvenliği ilgilendiren konularda bilgi toplamak” yer almaktadır. Bu kapsamda MİT’in de siber uzayda faaliyet gösterdiği ve siber istihbarat kapasitesine sahip olduğu bilinmektedir.
Türkiye’de siber güvenlik istihbaratının geliştirilmesi için yapılan çalışmalardan bazıları şunlardır:
- 2014–2023 Kritik Altyapıların Korunması Yol Haritası Belgesi
- 2016–2019 Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı
- 2019–2023 Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı
- 2020–2023 Ulusal Yapay Zeka Stratejisi
Türkiye’de siber güvenlik istihbaratı alanında çalışan veya çalışmak isteyenler için önemli kaynaklardan biri de akademik çalışmalardır. Bu alanda pek çok makale, tez, kitap ve rapor bulunmaktadır. Bizim de bu çalışmamızda yararlandığımız bazı yazarlar ve yazdıkları makaleler şunlardır:
- Polat Safi: Uluslararası ilişkiler teorileri çerçevesinde Türkiye’nin siber güvenlik politikalarını analiz eden bir akademisyen. “NATO’nun Yeni Operasyon Alanı: Siber Uzay” ve “Türkiye’nin Siber Güvenlik Politikalarının Uluslararası İlişkiler Teorileri Çerçevesinde Analizi” adlı makaleleri bulunmaktadır.
- Ali Burak Daricili: Dünyadaki diğer devletlerin siber güvenlik stratejilerini karşılaştırmalı olarak inceleyen ve Türkiye için öneriler sunan bir akademisyen. “Türkiye’nin Siber Güvenlik Politikalarının Analizi; Türkiye’nin Potansiyel Siber Güvenlik Stratejisi” ve “Rusya Federasyonu’nun Siber Güvenlik Kapasitesini Oluşturan Enstrümanların Analizi” adlı makaleleri bulunmaktadır.
- Serhat Bıçakçı: Türkiye’nin siber güvenlik altyapısını ve kurumsal yapısını değerlendiren bir akademisyen. “Türkiye’de Siber Güvenlik” ve “Türkiye’de Siber Güvenlik: Yasal ve Kurumsal Altyapı” adlı makaleleri bulunmaktadır.
Bu çalışmada Türkiye’de siber güvenlik istihbaratı hakkında kısa bir özet vermeye çalıştık. Daha fazla bilgi için web araması yapabilir veya yazarların çalışmalarına göz atabilirsiniz. Siber güvenlik alanında kendinizi geliştirmek istiyorsanız, bu alanda eğitim veren kurum ve kuruluşlara da başvurabilirsiniz. Unutmayın, siber güvenlik hepimizin sorumluluğudur!
